Η ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΖΩΗ

του Γιάννη Ευαγγέλου

''Για ασφάλεια, κυκλωθήκαμε με τείχη – και γίνανε τα τείχη φυλακή μας''. 
 Κώστας Ουράνης

Την ώρα που θεριεύει η αγωνία όλων για τον κατώτατο μισθό, έχει χαθεί κάθε ενδιαφέρον για την κατώτατη ζωή (γιατί ακόμη κι αυτή τη χωρίσαμε σε βαθμίδες). Την ώρα που όλοι πάσχουμε να διατηρήσουμε τα παράλογα προνόμιά μας, σε κάποιους άλλους στερείται το αυτονόητο: το όνειρο για ζωή. Την ώρα που ο εθνικιστικός συρφετός και ο (μαυρο)κόκκινος λαϊκισμός σαρώνουν, μια κακομαθημένη χώρα ψάχνει αλλού ευθύνες για την κατάντια της. Μόνο που τις ψάχνει πάντοτε έξω από την ίδια. Για ασφάλεια, κλείσαμε τα μάτια – και τυφλωθήκαμε.

Μιλάω γι’ αυτούς που διέσχισαν τα σύνορα βράδυ και κομματιάστηκαν από τις νάρκες· γι’ αυτούς που στα κορμιά τους φυτεύτηκαν ανώνυμες σφαίρες (για τους ανώνυμους προορίζονται μόνο σφαίρες δίχως όνομα)· γι’ αυτούς που καρφώθηκαν στα συρματοπλέγματα κι έμειναν εκεί μέχρι να λιώσουν. Εγώ κι εσύ τα πλέξαμε τα συρματοπλέγματα, από το φόβο μας για το Άλλο· μην αναζητάς αλλού τις ευθύνες. Μιλάω για εκείνους που πέρασαν με πλαστικές βάρκες απέναντι κι είδαν ανήμποροι, μπροστά στα μάτια τους, τα παιδιά τους να πνίγονται στα παγωμένα νερά του Αιγαίου. Μιλάω για εκείνους που κλείσαμε στα κέντρα υποδοχής μεταναστών (κάθε γλώσσα έχει το δικό της συνώνυμο για τα Lager). Μιλάω για εκείνους που δεν θα μάθουμε ποτέ τα ονόματά τους. Για ασφάλεια, κρατήσαμε απόσταση – και μείναμε μόνοι.

Πλέον οι απροειδοποίητες νάρκες και οι τυφλές ριπές αντικαταστάθηκαν από προειδοποιητικούς φράχτες και θερμικές κάμερες. Τα μέσα του φόνου άλλαξαν· όχι όμως και ο ίδιος ο φόνος. Το όνειρο της ζωής σβήνει επιλεκτικά. Όμως, δικαίωμα σε αυτό το όνειρο δεν έχουμε μόνο εμείς. Για ασφάλεια, ονειρευτήκαμε μόνοι μας – κι έγιναν τα όνειρά μας εφιάλτες.

Πατρίδα μας δεν είναι η οποιαδήποτε Ελλάδα. Πατρίδα είναι η παιδική μας ηλικία, οι αναμνήσεις μας, τα αγαπημένα μας πρόσωπα… Μόνο που η έννοια της πατρίδας είναι μεταβλητή. Και (νέα) πατρίδα μας γίνεται κάθε νέα μυρωδιά, κάθε νέα ανάμνηση, κάθε νέος σπασμός, κάθε νέο αγαπημένο πρόσωπο. Κι αν αυτό θέλουμε να ισχύει για μας, τότε πρέπει να ισχύει για όλους. Η ζωή είναι αδιαίρετη και συνεχώς έρχεται… Όχι μόνο για μας, αλλά και για τους άλλους. Και, φυσικά, για όλους όσοι δεν έχουν χαρτιά, κάρτες ή βαλίτσες σαν εμάς, που αναζητήσαμε ή βρήκαμε νέες πατρίδες αλλού. Ας ρίξουμε, λοιπόν, τα τείχη – για να ζήσουμε όλοι μαζί.
*Ο Γιάννης Ευαγγέλου είναι μεταφραστής και ιδρυτής των εκδόσεων διάπυροΝ 

23/02/2012

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=12636