Μαρία Λούκα
Από το 2000 μέχρι σήμερα 15,7 δισ. ευρώ έχουν πληρωθεί σε διακινητές για το πέρασμα των συνόρων. 1,6 δισ. έχουν χρηματοδοτήσει ευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών επιτήρησης συνόρων. 11,3 δισ. έχουν δοθεί για απελάσεις μεταναστών
Από το 2000 μέχρι σήμερα 15,7 δισ. ευρώ έχουν πληρωθεί σε διακινητές για το πέρασμα των συνόρων. 1,6 δισ. έχουν χρηματοδοτήσει ευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών επιτήρησης συνόρων. 11,3 δισ. έχουν δοθεί για απελάσεις μεταναστών
Η κρίση της εποχής μας έχει όνομα, ταυτότητα, αιτίες και θύματα. Είναι η προσφυγική κρίση που εξελίσσεται ραγδαία σε μια άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική κρίση. Παρ’ όλα οι βασικές της παράμετροι σκοπίμως αποσιωπούνται στο δημόσιο λόγο , όπου επιχειρείται η δαιμονοποίηση της προσφυγιάς και η τιμωρία των ίδιων των θυμάτων.
Εκατομμύρια άνθρωποι από τις σπαρασσόμενες γωνιές του πλανήτη , αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους και να αναζητήσουν ένα κατώφλι ασφάλειας στην «πολιτισμένη» Δύση. Παρ’ όλα αυτά η Δύση πολύ εύκολα αποποιείται τον προσδιορισμό της στην περίπτωση των μεταναστευτικών ροών και θωρακίζεται απέναντι στην ετερότητα και τη δυστυχία. Σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, περίπου έξι εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται αυτή την περίοδο ανά τον πλανήτη, ψάχνοντας καταφύγιο. Από τα 5,5 εκατομμύρια που εγκατέλειψαν τις εστίες τους τούς πρώτους έξι μήνες του 2014, μόνο 600.000 αναζήτησαν άσυλο στην Ευρώπη.
Εκατομμύρια άνθρωποι από τις σπαρασσόμενες γωνιές του πλανήτη , αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους και να αναζητήσουν ένα κατώφλι ασφάλειας στην «πολιτισμένη» Δύση. Παρ’ όλα αυτά η Δύση πολύ εύκολα αποποιείται τον προσδιορισμό της στην περίπτωση των μεταναστευτικών ροών και θωρακίζεται απέναντι στην ετερότητα και τη δυστυχία. Σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, περίπου έξι εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται αυτή την περίοδο ανά τον πλανήτη, ψάχνοντας καταφύγιο. Από τα 5,5 εκατομμύρια που εγκατέλειψαν τις εστίες τους τούς πρώτους έξι μήνες του 2014, μόνο 600.000 αναζήτησαν άσυλο στην Ευρώπη.
Η πρότυπη έρευνα δεδομένων The Migrants’ Files από τον Αύγουστο του 2013 μέχρι τις μέρες μας μετράει το κόστος της κατασταλτικής στρατηγικής της Ευρώπης. «Το αρχικό ερώτημα που μας παρακίνησε ήταν απλό: με τι στοιχεία αξιολογούνται τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις; Μπορούμε να κρίνουμε τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής χρησιμοποιώντας δεδομένα και όχι υποθέσεις; Μπορούμε να παρουσιάσουμε αυτά τα δεδομένα ώστε να είναι κατανοητά και παράλληλα να υπηρετούν τον στόχο της δημοσιογραφίας, τον έλεγχο της εξουσίας;» εξηγεί η Κατερίνα Σταυρούλα, ανεξάρτητη δημοσιογράφος, μέλος της κοινότητας του radiobubble και της ομάδας του rbdada που συμμετέχει στο Migrants’ Files. Το πρώτο κομμάτι της έρευνας αφορούσε στο ανθρώπινο κόστος , καταδεικνύοντας ότι από το 2000 ως σήμερα πάνω από 30.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να περάσουν τα τείχη της Ευρώπης-Φρούριο. Το δεύτερο κομμάτι της έρευνας δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα και αφορά στο οικονομικό κόστος των ευρωπαϊκών πολιτικών.
Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας αστρονομικά ποσά έχουν δαπανηθεί την τελευταία 15ετία, τα οποία κατά βάση επιβαρύνουν τους ευρωπαίους φορολογούμενους και τους ίδιους τους πρόσφυγες, για την αποτροπή των μεταναστευτικών ροών. Συγκεκριμένα από το 2000 μέχρι σήμερα 15,7 δισ. ευρώ έχουν πληρωθεί σε διακινητές για το πέρασμα των συνόρων. 1,6 δισ. έχουν χρηματοδοτήσει ευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών επιτήρησης συνόρων. 11,3 δισ. έχουν δοθεί για απελάσεις μεταναστών. Μια ολόκληρη βιομηχανία επιτήρησης και καταστολής έχει αναπτυχθεί στο όνομα της «Ευρώπης – Φρούριο» , με τη μερίδα του λέοντος να καρπώνονται μια χούφτα ιδιωτικές εταιρείες. Τριάντα εννιά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης χρηματοδοτήθηκαν από την Ε.Ε. ή το European Space Agency από το 2002 ως το 2013 με συνολική χρηματοδότηση 225 εκατ. ευρώ. Από τα 39 δημόσια χρηματοδοτούμενα προγράμματα η Airbus συμμετείχε σε 10 μέσω 14 θυγατρικών εταιρειών της, η Finmeccanica δούλεψε σε 16 μέσω 13 θυγατρικών και η Thales ανέλαβε 18, επίσης μέσω 13 θυγατρικών της.
Επιπλέον, για το συντονισμό των συνοριακών φρουρών στα κράτη – μέλη η Frontex από το 2004 μέχρι σήμερα έχει απορροφήσει περίπου 1 δις ευρώ. Από το 2011 και μετά δημιουργείται το πρόγραμμα Eurosur, που στοχεύει στη δικτύωση και διαμοίραση πληροφοριών διαχείρισης συνόρων, με ανανέωσή τους σε πραγματικό χρόνο και το κόστος του υπολογίζεται πως θα αγγίξει τα 200 εκατ. ευρώ. Σε μια πολύ επικερδή μπίζνα έχει αναδειχθεί επίσης η ανέγερση τειχών σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Βουλγαρία. Στη Θέουτα της Ισπανίας οι εργασίες κατασκευής κόστισαν 25 εκατ ευρώ και τη Μελίγια 47 εκατ ευρώ. Η συντήρηση των ισπανικών τειχών αγγίζει 10 εκατ ευρώ το χρόνο από το 2005 και μετά. Στα «δικά μας», το κόστος δημιουργίας του φράχτη στον Έβρο έφτασε τα 3,1 εκατ ευρώ , ενώ το κόστος συντήρησής του δεν είναι ακόμα συστηματικά καταγεγραμμένο. «Λεφτά υπάρχουν» , όμως, και για τη λειτουργία «Προαναχωρησιακών Κέντρων Κράτησης». Ενδεικτικά, στη Μυτιλήνη κόστισε 5,3 εκατ, στην Κόρινθο 5,2, εξίσου και στη Δράμα , ενώ σύμφωνα με μελέτη του ΕΛΙΑΜΕΠ το κόστος κατασκευής της Αμυγδαλέζας ανέρχεται σε 3 εκατ ευρώ και τα λειτουργικά της έξοδα θα ξεπεράσουν τα 10 εκατ ετησίως. Πολλά εκατομμύρια έχουν δαπανηθεί και σε επιχειρήσεις αστυνόμευσης , όπως η «Ασπίδα» ή ο «Ξένιος Ζευς».
Τα μεγαλύτερα κονδύλια , όμως, σύμφωνα με την έρευνα κατευθύνθηκαν στις απελάσεις. από το 2000 και μετά τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ και μαζί η Νορβηγία, η Ελβετία, το Λιχτενστάιν και η Ισλανδία έχουν απελάσει εκατομμύρια ανθρώπους με το κόστος να ανέρχεται στα 11,3 δισ. Ευρώ. Την ίδια στιγμή που οι πρόσφυγες ξοδεύουν τεράστια ποσά και διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να προσεγγίσουν τα ευρωπαϊκά σύνορα. Η ομάδα του Migrants’ Files υπολογίζει ότι τα τελευταία 15 χρόνια οι πρόσφυγες και οι μετανάστες έχουν πληρώσει περίπου 16 δις ευρώ για να φτάσουν στη Γηραιά Ήπειρο.
«Η Ευρώπη χρησιμοποιεί την αγωνία των ανθρώπων εντός και εκτός συνόρων σαν έναν μοχλό δημιουργίας μιας νέας βιομηχανίας. Ερευνητικά προγράμματα, οργανισμοί επιτήρησης και συντονισμού, κατασκευαστικοί κολοσσοί, εταιρείες όπλων, εταιρείες τεχνολογίας αιχμής ωφελούνται οικονομικά από προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων. Όπως και οι παράνομοι διακινητές. Την ίδια στιγμή άνθρωποι πεθαίνουν και οι πολίτες χρηματοδοτούν μια αναποτελεσματική πολιτική» επισημαίνει η Κατερίνα Σταυρούλα, σχολιάζοντας τα βασικά πορίσματα της έρευνας.
Λίγα 24 ωρα μετά την Παγκόσμια Μέρα του Πρόσφυγα, με τα μελάνια των εθιμοτυπικών ομιλιών ευαισθητοποίησης της ευρωπαϊκής ελίτ να στεγνώνουν γρηγορότερα από ποτέ και νέες καραβιές εξαθλιωμένων να καταφθάνουν στις ακτές της Μεσογείου, γίνεται σαφές – ακόμα και στη γλώσσα των αριθμών που αρέσκονται να μιλάνε οι τεχνοκράτες της Κομισιόν – ότι η Ευρώπη αντί να επενδύει χρήματα σε πολιτικές υποδοχής και προστασίας των προσφύγων , όπως άλλωστε ορίζουν και διεθνείς συμβάσεις, επενδύει πόρους για να χτίζει ορατά και αόρατα συρματοπλέγματα. Γι’ αυτήν , όμως, τη θεμελιώδη απομάκρυνση από το πνεύμα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού δε θα βρεθεί κανένα «φιλοευρωπαικό μέτωπο» να διαδηλώσει.
22/6/2015
