ΖΩΕΣ ΠΙΑΣΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΣΥΡΜΑΤΟΠΛΕΓΜΑ
Πίσω από τη συστάδα
των δέντρων κρύβεται ο ποταμός. Eνα από τα δεκάδες περάσματα μεταναστών που
οδηγούσε μέχρι τον Αύγουστο στο γραφικό χωριό Πύθιο. Σήμερα, σπάνια βλέπεις
μετανάστη να το διαβαίνει.
|
Ο 26χρoνος Σύρος από
το Xαλέπι, φυλακισμένος στο κέντρο κράτησης δύο μήνες, μας
φωνάζει ότι τρώνε μόνο μια φορά τη μέρα |
ΞΕΚΛΗΡΙΣΜΕΝΟΙ
ΣΤΟ «ΤΡΙΕΘΝΕΣ»
Αν έχεις επιζήσει από πόλεμο, βία και
πείνα, αν έχεις δει μπροστά στα μάτια σου να σφάζουν τα παιδιά σου και να τα
θάβουν σε ομαδικούς τάφους, δεν νομίζω να κοντοσταθείς σε δέκα χιλιόμετρα
συρματόπλεγμα, έχοντας πρώτα διασχίσει χώρες με ολιγαρχικό καθεστώς και
πληρώνοντας στυγνούς λαθρεμπόρους», λέει η 34χρονη Iσρα Σάιντ, της οποίας τη
13χρονη κόρη έσφαξαν στο Ιράκ. Τη συνάντησα τον περασμένο Νοέμβρη στο δρόμο προς
το Σβίλιγκραντ, με ένα μωρό στην αγκαλιά. Κάνει κάθε μέρα 11 χιλιόμετρα για
λίγο γάλα και ψωμί κι επιστρέφει στο ανοιχτό κέντρο κράτησης του Παστρογκόρ,
όπου κρατείται, άγνωστο για πόσο. Πέρασε από τα τουρκικά σύνορα πληρώνοντας
οκτακόσια δολάρια. Είναι η δεύτερη φορά που επισκέπτομαι το λεγόμενο
«τριεθνές», στα σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας - Βουλγαρίας, πάνω στον Έβρο. Εκεί όπου
τώρα υψώνεται ένα συρματοφραγμένο τείχος 10 χιλιομέτρων , που
στοίχισε 3,5 εκατομμύρια ευρώ, για να χωρίσει δύο ηπείρους και πολλούς λαούς,
εμπόδιο στη λαθρομετανάστευση, εγγύηση για την «τάξη και την ασφάλεια». Την
πρώτη μου φορά στις όχθες του Eβρου, τον Ιανουάριο του 2011, περίπου το 80% των
μεταναστών χωρίς χαρτιά, κυρίως Αφγανοί, διέσχιζαν τα σύνορα δίχως κίνδυνο
πνιγμού, με παιδιά και ηλικιωμένους ανάμεσά τους. Από τα τέλη του 2012, που ολοκληρώθηκε
το «τείχος», οι διακινητές (smugglers) παίρνουν άλλους δρόμους: τα μονοπάτια
από τα τουρκικά και τα βουλγαρικά σύνορα πέρα από το φράγμα, αλλά και τον
παραδοσιακό του Αιγαίου. Οι 87 πνιγμένοι (σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ.)
από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα επιβεβαιώνουν τους διεθνείς οργανισμούς για τα
ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίοι βοούσαν εν τη ερήμω για τον κίνδυνο αύξησης των
θανάτων.
Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί πώς αυτό
το αρμονικό τοπίο του Έβρου ταράζεται από ένα μικρό τσούρμο ξεκληρισμένων. Ο
διακινητής τούς κρύβει κάποιες μέρες σε πρόχειρα κτίσματα στα χωράφια, πάνω στα
τουρκοβουλγαρικά σύνορα, και μια νύχτα τους περνά τρέχοντας, πίσω από τους
λόφους, στη Βουλγαρία. «Αν σε δούνε να πηγαίνεις αργά, κινδυνεύεις να σε
πυροβολήσουν», μου είπε ένας μετανάστης στο Παστρογκόρ.
Πληρώνουν
στυγνούς λαθρεμπόρους, δίνουν μάχη σώμα με σώμα μέσα στα παγωμένα νερά του Έβρου
με τους συνοριοφύλακες, κι αν πιαστούν, στέλνονται πίσω στη χώρα τους, όπου
ίσως τους περιμένει μια κρεμάλα
Οι ντόπιοι στα τουρκικά χωριά των
συνόρων δεν μπορούσαν να μου μιλήσουν από το φόβο τους. Ο Τούρκος δικηγόρος
Λεβέντ Ντιτσέλ εκπροσωπεί κρατουμένους οι οποίοι υπήρξαν θύματα επαναπροώθησης
από την ελληνική συνοριοφυλακή, το λεγόμενο push back. «Tην ώρα που είσαι στο
ποτάμι, μέσα σε μια απλή πλαστική βάρκα, οι συνοριοφύλακες, από το πλήρως
εξοπλισμένο σκάφος τους, δημιουργούν ένα ανθρώπινο τείχος και με μάχη σώμα με
σώμα σπρώχνουν τη βάρκα σου πίσω, ενώ αν σε πετύχουν στη χώρα σε συλλαμβάνουν».
«Αντί όμως να σε πάνε στο κέντρο
κράτησης, όπου, σύμφωνα με το νόμο, οφείλουν να διαπιστώσουν αν δικαιούσαι
πολιτικό άσυλο, σε στέλνουν πίσω, ίσως και στην κρεμάλα της χώρας σου»,
μαρτυρεί ο Φαρούκ, ένας μετανάστης που αρνείται εύλογα να φωτογραφηθεί.
Στο κέντρο κράτησης του Φυλακίου έχουν
γίνει δύο εξεγέρσεις το τελευταίο δίμηνο, επειδή οι έγκλειστοι δεν έχουν
γιατρούς, φάρμακα, ένδυση, καλό φαγητό, δεν προαυλίζονται, οι χρονίως πάσχοντες
δεν διακομίζονται στο Nοσοκομείο Διδυμοτείχου, δεν επαρκούν οι διερμηνείς και
δεν γνωρίζουν πληροφορίες για την υπόθεσή τους. Ζουν με τριάντα ευρώ το μήνα, το
ρεύμα κόβεται κάθε δύο ώρες, πολλές φορές δεν έχουν θέρμανση, δεν υπάρχει
κουζίνα, τηλεόραση, Διαδίκτυο,
βιβλία ή παιχνίδια για τα παιδιά. Θυμάμαι
μια εύπορη οικογένεια Ιρανών που πλήρωσαν 60 δολάρια εισιτήριο για το λεωφορείο
από το Φυλάκιο προς την Αθήνα. Τους ακολούθησα. Κατάφεραν να το σκάσουν, προκειμένου,
όπως μου είπαν, «τα παιδιά τους να μεγαλώσουν σε μια δημοκρατική κοινωνία, με
μη συντηρητική και προπαγανδιστική μόρφωση»...
Ο 58χρονος μουφτής του Eβρου τα τελευταία
25 χρόνια θάβει νεκρούς και προσεύχεται κάθε φορά να είναι η τελευταία: «Ο
άνθρωπος φτιάχνει φράχτες για να προστατευτεί από τα άγρια θηρία και όχι από το
συνάνθρωπό του. Είναι ένα τείχος ντροπής σε μια εποχή που αξίζει να
καταρρίπτονται τείχη, όπως του Βερολίνου, και όχι να υψώνονται».
ΜAPΩ KOYPH
www.marokouri.com
Οι εθελοντές της EDAK
Aδριανούπολης (αντίστοιχη της δικής μας ΕΜΑΚ) το καλοκαίρι του 2012 μάζευαν
ένα
με δύο πτώματα τη μέρα
|
Το πεταμένο διαβατήριο
ενός Ιρανού δίπλα από
της συζύγου του, με
τις φωτογραφίες των
παιδιών τους στις
σελίδες του. Χωρίς
διαβατήριο έχουν περισσότερες
ελπίδες να
γλιτώσουν από την «επαναπροώθηση» |
«Oι μετανάστες δεν
είναι ενάντια στο διεθνή
νόμο, το πέρασμα των
συνόρων είναι»,
διαμαρτύρεται η
34χρονη Σίνα, δασκάλα
αραβικών, που άφησε το
σπιτικό της στη Συρία
μαζί
με την οικογένειά της
|
3 Μαρτίου
2013
Κυριακάτικη
Ελευθεροτυπία PLUS EIKONOΓPAΦIEΣ