.png)
Με λύπη και ανησυχία παρακολουθήσαμε τις δηλώσεις από το βήμα της Βουλής του αρμόδιου Υπουργού Μετανάστευσης καθώς και, τις αντίστοιχες τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού, με αφορμή τη διάσωση των 38 Σύρων προσφύγων από νησίδα στον Έβρο με τις οποίες στοχοποιούνται οργανώσεις, όπως, μεταξύ άλλων, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, σωματείο που δραστηριοποιείται για περισσότερα από 30 χρόνια στην υποστήριξη προσφύγων, ανεξάρτητα από πολιτικές θέσεις και αποχρώσεις.
Ως οργάνωση εξ ορισμού μη κερδοσκοπική και ανεξάρτητη από τα πρόσωπα - μέλη της διοίκησής του, τα οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους πέρα από οποιεσδήποτε άλλες ιδιότητές τους, μας λυπούν οι προσβλητικές και αυθαίρετες αναφορές για δήθεν ανθρωπιστικά προσωπεία, για οργανώσεις συνεργαζόμενες με λαθροδιακινητές ή με τις Τουρκικές αρχές. Ιδιαίτερα δε προσβλητικές είναι οι αναφορές για modus operandi οργανώσεων, όταν οι ενέργειες αυτές αφορούν απεύθυνση στην Ελληνική ή στην Ευρωπαϊκή δικαιοσύνη, όπως με συνέπεια πράττει εδώ και πάρα πολλά χρόνια το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.
Όσον αφορά δε ανακολουθίες ως προς τη συγκεκριμένη υπόθεση που αναφέρθηκαν από τον αρμόδιο Υπουργό ότι προκύπτουν από άγνωστη έρευνα που είναι σε γνώση του (παρότι είναι σε εξέλιξη σχετική δικαστική έρευνα για την υπόθεση, στην οποία έχουμε κληθεί και συμμετέχουμε) και οι οποίες θα τεθούν υπόψη του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, επισημαίνουμε ότι για τη συγκεκριμένη ομάδα προσφύγων, είχαμε ήδη απευθυνθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στις 20/07/2022, αφού μάλιστα προηγούμενα είχαμε απευθυνθεί σε όλες τις αρμόδιες αρχές χωρίς ανταπόκριση. Για τη μη διάσωσή τους δε και τη μη συμμόρφωση των Ελληνικών αρχών με τις εντολές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είχαμε ήδη απευθυνθεί στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου στις 26/07/2022.[1] Σημειώνουμε δε ότι για καταγγελίες παράνομων επαναπροωθήσεων στον Έβρο είχαμε απευθυνθεί στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου ήδη από τον Ιούνιο του 2019[2], επί της προηγούμενης Κυβέρνησης, δημοσιοποιώντας μάλιστα σχετικές εκθέσεις και έρευνες[3].
Επιθυμούμε να σημειώσουμε ότι τυχόν ελλείψεις και ανακολουθίες στην καταγραφή ονομάτων είναι κάτι το απόλυτα φυσιολογικό, υπό τις συνθήκες τρόμου και ανησυχίας στις οποίες τελούν πρόσφυγες, οι οποίοι βρίσκονται εγκαταλειμμένοι σε διάφορα σημεία της Ελληνικής Επικράτειας, υπό το φόβο κακοποίησης και επαναπροώθησής τους, όπως επανειλημμένα με τρόπο συνεπή και αξιόπιστο, καταγγέλλεται ότι συμβαίνει, ιδιαίτερα από το Μάρτιο του 2020 και εφεξής, τόσο στον Έβρο, όσο και στα Ελληνικά νησιά[4]. Ο θρήνος δε των οικείων για τον τραγικό θάνατο ενός 5χρονου παιδιού, για τον οποίο υπήρξε μάρτυρας και προς τιμή του αποδέχθηκε ο αρμόδιος Υπουργός, άμεσα μετά τη διάσωσή τους, οφείλει να γίνει σεβαστός.
Δεν έχουμε δε στη διάθεσή μας παρά μόνο τους κοινώς γνωστούς χάρτες για να ελέγξουμε το σημείο από το οποίο μας απευθύνονται για προστασία άνθρωποι, ζητώντας την υποβολή αιτήματος διεθνούς προστασίας από τις Ελληνικές Αρχές. Κατ΄ αυτό τον τρόπο αδυνατούμε να ελέγξουμε εάν πράγματι κάποια συνοριακά σημεία ανήκουν ή όχι στην Ελληνική Επικράτεια, πέρα από τον έλεγχο κάθε δυνατής διαθέσιμης στο κοινό πηγής. Τούτο επίσης, πέρα από το γεγονός ότι, με βάση το διεθνές δίκαιο, προηγούμενες ενέργειες ελληνικών αρχών, όπως και δυνατότητα αποτελεσματικής παρέμβασης αυτών σε περιπτώσεις περιοχών, όπως νησίδες στον Έβρο, όπου ούτε η Ελλάδα ούτε η Τουρκία αναγνωρίζουν ως έδαφός τους, καθιδρύουν ευθύνη και των Ελληνικών αρχών. Η ευθύνη δε αυτή αφορά κατεξοχήν την έρευνα και διάσωση ανθρώπων σε κίνδυνο, ως πράξη άσκησης κρατικής κυριαρχίας.
Δημοσιογράφοι, ΜΜΕ και διεθνείς οργανώσεις, οι οποίοι κάνουν ευσυνείδητα το έργο τους, τυγχάνουν αρωγοί στο έργο της προστασίας προσφύγων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσε στη Βουλή ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη 234 άνθρωποι διασώθηκαν από νησίδες στον ποταμό Έβρο εντός του 2022. Δυστυχώς δεν έχει συμβεί το ίδιο σε όλες από τις τουλάχιστον 17 περιπτώσεις στις οποίες έχουμε απευθυνθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, μόνο τη φετινή χρονιά[5].
Σημειώνουμε τέλος ότι η παροχή προστασίας σε πρόσφυγες αποτελεί υποχρέωση με βάση το διεθνές δίκαιο. Ζητήματα εθνικής ασφάλειας είναι σεβαστά, πλην όμως δεν μπορούν να οδηγήσουν, με βάση απαρέγκλιτες αρχές του διεθνούς δικαίου, στην επαναπροώθηση προσφύγων. Απόλυτη δε υποχρέωση αποτελεί ο σεβασμός και η προστασία της ανθρώπινης ζωής, την οποία δυστυχώς έχουμε δει αλλεπάλληλες φορές να τίθεται υπό διακινδύνευση, στο όνομα της προστασίας συνόρων, και ενός απροσδιόριστου υβριδικού πολέμου, όπου ως όπλα χαρακτηρίζονται ανθρώπινες ψυχές, οι οποίες εργαλειοποιούνται από αμφότερες τις πλευρές των συνόρων.
Ανεξάρτητα από τυχόν εκμετάλλευση ή κακομεταχείριση προσφύγων από γείτονες χώρες, την οποία μάλιστα έχουμε καταγγείλει επανειλημμένα και για την οποία έχουμε ήδη απευθυνθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας ενάντια στην ΚΥΑ που χαρακτήρισε ασφαλή τρίτη χώρα την Τουρκία[6], η υπεράσπιση των προσφύγων και μέσω αυτής, η υπεράσπιση των αρχών και των αξιών του Κράτους Δικαίου και της Δημοκρατίας, αποτελεί μείζον αίτημα και διακύβευμα, για το οποίο δεν θα παύσουμε να παλεύουμε.
---
[1] https://www.gcr.gr/el/news/press-releases-announcements/item/2023-alli-mia-paranomi-epanaproothisi-en-agnoia-tou-edda-kai-tis-eisaggelias-tou-areiou-pagou
[2] https://www.gcr.gr/el/news/press-releases-announcements/item/1200-to-esp-katathetei-minyseis-kai-anafora-meta-apo-kataggelies-prosfygon-gia-epanaproothiseis-ston-evro
[3] https://www.gcr.gr/el/ekdoseis-media/reports/item/790-anafores-gia-systimatikes-epanaproothiseis-ston-evro-apo-eksypiretoymenous-tou-esp
[4] UNHCR, ‘UNHCR warns of increasing violence and human rights violations at European borders’, 21 February 2022, available at: https://bit.ly/39Md9L4;
‘UNHCR concerned by pushback reports, calls for protection of refugees and asylum-seekers’, 21 August 2020, available at: https://bit.ly/3xNCV9O
IOM, ‘IOM Alarmed over Reports of Pushbacks from Greece at EU Border with Turkey’, 11 June 2020, available at: https://bit.ly/39GXQDi
CED, Concluding observations on the report submitted by Greece, CED/C/GRC/CO/1, 12 April 2022, paras 28-31, available at: https://bit.ly/3OwtTVh
CRC, ‘Experts of the Committee on the Rights of the Child Ask Greece about Roma Children and Push Backs of Refugees at the Border’, 4 May 2022, available at: https://bit.ly/3xDCsqA
UN Human Rights Council, Report of the Working Group on the Universal Periodic Review: Greece, A/HRC/49/5, 6 January 2022, paras 130.96, 130.202, 130.204, 130.209, 130.214, 130.215, 130.216, 130.223, 130.226, available at: https://bit.ly/3tSxghE
WGAD, Report of visit to Greece, A/HRC/45/16/Add.1, 29 July 2020, paras 87-88, available at: https://bit.ly/3HINxuZ
UN Special Rapporteur on the human rights of migrants, available at: https://bit.ly/3QxvbBn
UN Special Rapporteur on human rights defenders, ‘Statement on preliminary observations and recommendations following official visit to Greece’, 22 June 2022, available at: https://bit.ly/3tSwZLB
Council of Europe Commissioner for Human Rights, ‘Greek authorities should investigate allegations of pushbacks and ill-treatment of migrants, ensure an enabling environment for NGOs and improve reception conditions’, 12 May 2021, available at: https://bit.ly/3OclKpt
CPT, ‘Council of Europe’s anti-torture Committee calls on Greece to reform its immigration detention system and stop pushbacks’, 19 November 2020, available at: https://bit.ly/39FChmQ
Frontex, Fundamental Rights Officer Annual Report 2021, June 2022, 7, 14, 39, available at: https://bit.ly/3A1XP7J
[5] Αντί πολλών άλλων https://www.gcr.gr/el/news/press-releases-announcements/item/1983-epeigousa-anagki-diasosis-prosfygon-pou-paramenoun-se-nisida-ston-evro-epi-mia-evdomada-oi-ellinikes-arxes-na-symmorfothoyn-amesa-me-tis-apofaseis-tou-evropaikoy-dikastiriou-dikaiomaton-tou-anthropou
[6] https://www.gcr.gr/el/news/press-releases-announcements/item/1922-ekdikastike-enopion-tou-ste-i-aitisi-akyrosis-tis-apofasis-me-tin-opoia-i-tourkia-xaraktiristike-asfalis-triti-xora
31/8/2022
